Ur. 13 lipca 1964 roku w Olsztynie. Studia biologiczne ukończył na UMK w Toruniu (1983-1987, indywidualny tok studiów), doktorat UAM w Poznaniu (1992), habilitacja UAM w Poznaniu (1999), tytuł profesora w dziedzinie nauk biologicznych uzyskał w wieku 41 lat (2005).
Na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego pracuje od 1.10.1993. Jest to jego jedyne/podstawowe miejsce zatrudnienia. Wcześniej, w latach 1987-1993 pracował Instytucie Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku. Od roku 2001 jest kierownikiem Katedry Genetyki (którą tworzył od podstaw). W latach 2007-2009 był najpierw kierownikiem Wydziałowej Katedry Biologii Eksperymentalnej, a następnie w latach 2009-2016 Dyrektorem Instytutu Biologii Eksperymentalnej. Od roku 2016 pełni funkcję Prorektora ds. Nauki UKW.
Prowadzi badania z zakresu genetyki populacyjnej, głównie drzew leśnych. Problemy badawcze dotyczą zmienności genetycznej populacji oraz przebiegu procesów reprodukcyjnych, w tym systemu kojarzenia oraz dyspersji pyłku i nasion. Interesują go zagadnienia z zakresu ochrony zasobów genowych, filogeografii, a także wykorzystanie markerów genetycznych w hodowli selekcyjnej i identyfikacji leśnego materiału rozmnożeniowego. W ostatnim czasie koncentruje się na badaniach z zakresu genomiki drzew leśnych. Posiada wybitne osiągnięcia w twórczości naukowej. Opracował z zespołem nowatorskie metody badania procesów reprodukcyjnych u roślin za pomocą metod genetycznych (publikacje z lat 1996, 2002, 2010, 2013). Wniósł istotny wkład w rozwój wiedzy na temat genetyki drzew leśnych w Polsce. Opracował metody identyfikacji osobniczej drzew leśnych wykorzystywane w Leśnym Banku Genów Kostrzyca. Jest inicjatorem i współzałożycielem ogólnopolskiego konsorcjum naukowego DENDROGEN (od 2013), zrzeszającego polskie instytucje zajmujące się badaniami z zakresu genetyki drzew leśnych. Współautor "Programu zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew w Polsce na lata 2011-2035".
Kierownik 15 projektów badawczych finansowanych przez KBN, MNiSW, NCN (w tym projekt w ramach konkursu Maestro), DGLP, inne. Był również wykonawcą w kolejnych 14 projektach. Koordynator polskich zespołów naukowych uczestniczących w dwóch projektach badawczych realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej (Evoltree – 6PR; FORGER – 7PR). Kierownik projektu „Lepsza przyszłość z Biotechnologią” (1/POKL/4.1.2/2012 Zwiększenie liczby absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy) finansowanego przez NCBiR. Współautor projektu przyznanego UKW w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą Regionalna Inicjatywa Doskonałości (RID). Obecnie jest kierownikiem projektu badawczego: Dynamika przestrzennej i czasowej zmienności genomowej Fagus sylvatica (2020-2023). Grant przyznano w ramach konkursu Beethoven-Life promującego współpracę naukową pomiędzy polskimi i niemieckimi zespołami badawczymi. Kierownikiem partnerskiego zespołu z Niemiec jest prof. Marco Thines z Goethe University we Frankfurcie.
Jest autorem lub współautorem ponad 80 publikacji naukowych (58 publikacji znajduje się w bazie Web of Knowledge, sumaryczny IF > 130, H-index 22, ponad 1770 cytowań)(H=28, ponad 3000 cytowań wg. Google Scholar). Wraz z zespołem (Burczyk, J. red.) przetłumaczył na język polski podręcznik: Hartl DL, Clark GC (2009) Podstawy genetyki populacyjnej. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 602s., który stał się podstawowym źródłem wiedzy dla polskich studentów zainteresowanych genetyką populacyjną.
Odbył długoterminowe zagraniczne staże naukowe: ENGREF, Nancy, Francja – Stypendium Rządu Francuskiego (CIES) (3 miesiące, 1992), Oregon State University, Corvallis, OR, USA – Stypendium Fulbrighta (12 miesięcy, 1992-1993), Stypendium Fundacji Kościuszkowskiej (6 miesięcy, 1999). Ponadto odbył ponad 40 zagranicznych podróży służbowych (konsultacje i konferencje) do następujących krajów: Austria, Belgia, Chiny, Dania, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Kanada, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy, USA.
Prowadzi zajęcia dydaktyczne m.in. z zakresu genetyki ogólnej, podstaw genomiki, molekularnej genetyki populacyjnej. Wypromował ponad 50 licencjatów, 30 magistrów oraz 7 doktorów, spośród których dwie osoby posiadają już stopień doktora habilitowanego. Obecnie jest promotorem w dwóch otwartych przewodach doktorskich. Był recenzentem w 9 przewodach/postępowaniach habilitacyjnych oraz recenzentem 11 rozpraw doktorskich (w tym 2 zagranicznych). Pełnił funkcję superrecenzenta w dwóch postępowaniach o nadanie tytułu profesora.
Senator UKW (2012-2020), Przewodniczący Rady Instytutu Biologii Eksperymentalnej UKW, Przewodniczący Senackiej Komisji ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą (2012-2013), Przewodniczący Rektorskiej Komisji ds. Uprawnień do Nadawania Stopnia Naukowego Doktora (2013-2015), Członek Senackiej Komisji Etyki (2012-2016). Pełniąc funkcję Prorektora ds. nauki jest członkiem Uniwersyteckiej Komisji Nauki (2016-2020) zrzeszającej prorektorów ds. nauki uczelni zrzeszonych w ramach Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich (KRUP). Członek Rady Naukowej Instytutu Dendrologii PAN (od 2006 roku), Członek Rady Naukowej Leśnego Banku Genów Kostrzyca (od 2004 roku), Przewodniczący Rady Naukowej Leśnego Banku Genów Kostrzyca (2016-2019). W latach 1996-2016 był członkiem Okręgowego Komitetu Olimpiady Biologicznej w Toruniu, a w latach 2008 2016 wiceprzewodniczącym tego komitetu. Wielokrotnie był członkiem Paneli Ekspertów Narodowego Centrum Nauki (Panele NZ – Nauki o Życiu), a ostatnio pełnił funkcję Przewodniczący Panelu Ekspertów NCN ds. oceny projektów w ramach konkursu OPUS. Ekspert Komisji Europejskiej do spraw oceny projektów badawczych zgłaszanych do 6 Programu Ramowego Unii Europejskiej, Bruksela 2003. Członek komitetu redakcyjnego czasopisma Silvae Genetica. Jest inicjatorem i współzałożycielem ogólnopolskiego konsorcjum naukowego DENDROGEN, zrzeszającego instytucje zajmujące się badaniami z zakresu genetyki drzew leśnych. Odbył szkolenie „Liderzy w zarządzaniu uczelnią” (Uniwersytet Helsiński, 5-11.05.2019).
Stypendysta Fundacji Fulbrighta, Fundacji Kościuszkowskiej, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Laureat m.in.: Nagrody Naukowej I stopnia z Zakresu Genetyki Roślin im. Stefana Barbackiego (Instytut Genetyki Roślin, PAN w Poznaniu – 1999), Nagrody Prezesa Rady Ministrów za wyróżnioną rozprawę habilitacyjną (2000), Nagrody Zespołowej I stopnia im. Adama Loreta, przyznanej przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych (2005), Nagrody Naukowej Prezydenta Miasta Bydgoszczy (2009), Nagrody Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN (2012). Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (2000), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2005) oraz Złotym Krzyżem Zasługi (2010). Wyróżniony Nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za szczególne osiągnięcia dydaktyczne (2019). Laureat licznych nagród Rektora UKW.
Pełniąc funkcję Prorektora ds. Nauki, doprowadził do uporządkowania zasad udzielania urlopów naukowych oraz odbywania staży naukowych, opracował nowe zasady przyznawania nagród rektora za osiągnięcia naukowe, pozyskał dla uczelni dodatkowe środki na rozwój infrastruktury informatycznej (ok 650 tys. zł). Był jednym z głównych wnioskodawców/ projektantów zmian strukturalnych na uczelni dążących do powiązania struktury uczelni z nowym systemem klasyfikacji dziedzin oraz dyscyplin naukowych i artystycznych. Koordynował proces dostosowywania uczelni do nowego sytemu nadawania stopni naukowych poprzez powołanie Rad Dziedzin, jako organów nadających stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego oraz stopień doktora w dyscyplinie sztuk muzycznych. Doprowadził do utworzenia Biura ds. Stopni jako jednostki centralnej odpowiedzialnej za obsługę administracyjną procesu nadawania stopni. Odpowiadał za utworzenie Szkoły Doktorskiej, a także przygotowanie odpowiednich aktów prawnych umożliwiających nadawanie stopni doktora oraz stopni doktora habilitowanego, zgodnie z systemem prawnym wprowadzonym przez Ustawę 2.0. Opracował nowe mechanizmy rozdziału środków finansowych przeznaczonych na badania naukowe prowadzone przez podstawowe jednostki uczelni.